Flowforms

Het is niet lang geleden, namelijk op 20 januari in ‘Thedinghsweert’, dat ik voor het laatst over deze buitenplaats heb geschreven, naar aanleiding van twee artikelen in ‘Stad Tiel’. Ik haalde onder meer dit aan:

‘Mensen uit Tiel of omgeving kennen Thedinghsweert vooral van de zorgboerderij, waar een bakkerij en winkel is gevestigd. Of van de zorginstelling De Waalborg (thans ’s Heerenloo), waar mensen met een verstandelijke beperking wonen. Maar weinig mensen weten dat er ook een woonvereniging is gevestigd. Deze heeft ruim vijftien jaar geleden het historisch deel van het landgoed aangekocht. Woonvereniging Thedinghsweert bestaat uit achttien huishoudens: 34 volwassenen en 15 kinderen. De bewoners dragen gezamenlijk zorg voor het beheer van hun deel van het landgoed. Op het terrein van de woonvereniging staan de villa, het koetshuis, de stallen en andere historische opstallen. Mooi is ook het park bij de villa, met vele bijzondere bomen waarvan sommige ruim tachtig jaar oud zijn. Verder is er een indrukwekkende flow forms cascade, een bouwwerk met stenen schalen waar water doorheen stroomt.’

Even verderop schreef ik:

‘En dan is er nog de “Stichting Woonvormen Verstandelijk Gehandicapten Betuwe/Bommelerwaard”. Ik ben niet zeker of deze samenvalt met de in het artikel genoemde “Woonvereniging Thedinghsweert”, waarvan het terrein niet openbaar toegankelijk is.’

Inmiddels ben ik erachter dat dit niet het geval kan zijn. Want ik heb die ‘Woonvereniging Thedinghsweert’ gevonden. Tenminste, een website die daar over gaat, ‘Vereniging Thedinghsweert’ geheten. Voordat de tekst begint, is er een openingspagina met deze naam – en bovenin, moeilijk zichtbaar, dit menu: ‘site Thedinghsweert of meteen naar Route Thedingsweert’ – maar in de titelbalk gek genoeg dit: ‘Stichting Landgoed Tetinxweert – leengoed van de abdij van Thorn, sedert 1329’. Hoe dan ook, de tekst op de vervolgpagina luidt:

‘De Vereniging Thedinghsweert biedt sinds 1994 onderdak aan 18 huishoudens op het historische deel van het voormalige landgoed Thedinghsweert. Onderhoud, schilderwerk en land worden in eigen beheer uitgevoerd. Met 8 ha land bezit de woonvereniging een prachtig stuk groen langs de Linge, met historische bebouwing, weiland, houtsingels en een botanisch park. Het neemt een centrale plaats in de ecologische hoofdstructuur in. Veel van de vrije tijd van de bewoners gaat op aan onderhoud en beheer. Het beheer geschiedt ecologisch. Een stuk onvervalst industrieel erfgoed treft u ook: een Bailey-brug van honderd jaar oud. In kunstminnend Tiel staat deze Linge-brug ook wel bekend als de Monet-Brug.

Kunsthistorie:

– in de huidige villa hing vroeger een grote kunstcollectie, vergaard door de familie Van Beuningen. Vooral de collectie van Jan Mankes, magisch realist en “Hollands meest verstilde schilder”, was groot. Annie Salomons en Kitty de Josselin waren goed kunstvriendinnen van mevrouw Van Beuningen. De collectie is destijds geschonken aan het Museum van de Moderne Kunst in Arnhem.’

Volgen een heleboel oude foto’s. De links wijzen ernaar door, of naar zijdelings verwante personen. Helemaal onderaan wordt onder ‘Archief’ vermeld:

‘– 29 mei 2005, 19.00 uur: Lezing over de geschiedenis van Thedinghsweert ... meer

– 3 september 2005: Flow Forms Feest – Op 3 september vierden wij dat het flowformproject op landgoed Thedinghsweert 25 jaar geleden werd geopend.’

De eerste link leidt verder naar die geschiedenis:

‘In het jaar van het kasteel 2005 organiseerde woonvereniging Thedinghsweert een lezing over de geschiedenis van landgoed Thedinghsweert.

Onlangs bleek dat op de plek van de oude Engelse villa van het landgoed in de 18e eeuw een heus kasteel te hebben gestaan. Streekarchivaris H. Merkelbach publiceerde dit in het regionaal-historisch tijdschrift voor Rivierenland op basis van archiefmateriaal, verzameld door de woonvereniging. Een authentiek ooggetuigenverslag uit 1794 maakt hier onderdeel van uit. Zijn artikel inspireerde ons nog wat dieper in de materie te duiken en allen die interesse hebben in de geschiedenis van een uniek stukje Tiel bij elkaar te brengen.

Het landgoed komt al voor in 1329, in de leenboeken van de abdij van Thorn, onder de naam Tetinxweert. De huidige villa stamt uit 1905 en is gebouwd door de familie Van Beuningen. Nadat de biologisch-dynamische landbouwopleiding Warmonderhof het terrein in 1993 heeft verlaten, wordt het historische deel van dit unieke landgoed (circa 8 hectare) bewoond en beheerd door de 54 bewoners van woonvereniging Thedinghsweert. Het totale landgoed is 55 hectare groot. Zorgboerderij Thedinghsweert bezit circa 26 hectare voor een biologisch dynamisch landbouwbedrijf annex bakkerij. Stichting Waalborg huisvest ongeveer 45 verstandelijk gehandicapte bewoners op 1 hectare terrein. Op de overige 20 hectare runt H. van Beuningen een fruitteeltbedrijf.

Programma

De avond start om 20.00 uur. Zowel dhr. H. Merkelbach (streekarchivaris) als dhr. H. van Beuningen (nazaat van de familie Van Beuningen) geven een uiteenzetting over de geschiedenis van Thedinghsweert, vergezeld van historisch beeldmateriaal. Rond 21.45 sluiten we af en is er gelegenheid aan onze bar nog even na te borrelen.

De hele avond zijn er diapresentaties en filmpjes te zien uit de oude tijd. Ook kunt u deze avond een wandeling over het landgoed maken. Wij ontvangen u daarvoor graag voorafgaand aan de lezing, vanaf 19.00 uur, op ons terrein.’

En de tweede link levert dit op:

‘Op 3 september vierden wij dat het flowformproject op landgoed Thedinghsweert 25 jaar geleden werd geopend.

Het programma zag er als volgt uit:

Om 14.30 uur ontvangst met koffie en thee. We startten met een welkomstwoordje door woonvereniging Thedinghsweert, die de flowforms na het vertrek van BD-landbouwschool Warmonderhof beheerde. Dan volgde om 15.00 uur een lezing van Jan Diek van Mansvelt. Hij had destijds als directeur van de Warmonderhof het totstandkomen van het flowformproject, inclusief het onderzoek naar de waterkwaliteitsveranderingen van de flowformbeweging, gecoördineerd. Hij blikte terug en vertelde over aspecten die flowforms zo bijzonder maken.

Hierna wandelden de deelnemers in kleine groepjes rond langs de flowforms en over het landgoed. Bij terugkeer in de zaal kreeg elke groep de gelegenheid iets te vertellen. Dat kon van alles zijn: een herinnering of anekdote over de bouw, interessante weetjes of ervaringen met flowforms, ideeën voor de toekomst van het flowformproject of een beschrijving van iets dat u net in de flowforms had waargenomen, etc. Zo ontstond een leuke uitwisseling , aangezien er zowel mensen “van het eerste uur” aanwezig waren, als mensen die nu op de een of andere manier “iets met flowforms hadden”.

Vanaf ongeveer 18.00 uur genoten we van een koud buffet (10 euro), opgeluisterd door “watermuziek”.

Wij hadden allerlei foto’s en oude artikelen verzameld, die we 3 september lieten zien.

De flowforms zijn mede onder leiding van John Wilkes gebouwd en in zijn flowform boek is meer over dit project te vinden.’